12 Oct Spreken is zilver, schrijftaal is fout. Vermijd deze uitdrukkingen in conversaties

Spreektaal en schrijftaal verschillen van elkaar. In een zakelijke e-mail gebruik je niet de ‘eh’s, de ‘holy fuck’s‘ of de ‘ik bedoel van’s die je je in een gesprek doorgaans prima kunt permitteren. Al kun je hiermee prima de bocht uitvliegen. Omgekeerd gebruik je in een conversatie meestal geen afkortingen, aanvoegende wijs of taalgebruik dat ouderwets aandoet. Zou je zeggen. Schrijvers van callcenterscripts en omroepteksten op het station: lezen jullie mee?

Schrijftaal is dodelijk voor gesprekken

In gesprekken – dus spreektaal – kun je gemakkelijker verwoorden wat je bedoelt dan in een geschreven tekst. Vandaar dat een telefoontje vaak effectiever is dan een e-mail. Maar dan is het wel handig om al te omzichtig gebruik van schrijftaal te vermijden, want anders sla je elke conversatie – of een poging daartoe – dood. Wie weleens is opgebeld door een telemarketeer, of met een recruiter heeft gesproken, weet een beetje waar ik het over heb.

Zoals Bram, die het ten zeerste betreurt dat ik ben vertrokken

Ik kreeg laatst een telefoontje van Bram. Bram belde namens mijn oude energieleverancier die ik begin dit jaar heb verlaten. Dat zei Bram ook: “U heeft ons in januari verlaten en dat betreuren wij ten zeerste.”

Echt? “Dat betreuren wij ten zeerste”? Zeg je dat zo in een telefoongesprek? Waarom niet gewoon: “Dat vinden we jammer”? Of als je eerlijk wilt zijn: “Doordat we aan jou niet meer kunnen verdienen hebben we geen geld meer om fatsoenlijke telefoonscripts te laten schrijven.”

Verder doen we veel. U iets toekomen bijvoorbeeld

Een korte rondvraag op LinkedIn en Facebook leverde nog meer schrijftaalparels op. Zo kreeg Ellen telefonisch te horen dat men “haar document X zou doen toekomen.” Zou doen toekomen? Waarom zeg je niet gewoon: “we sturen u document X op”? Of nog beter: “u ontvangt document x van ons.”

De zin betreffende een overdreven gebruik van ouderwetse taal

Of Marjolein, die hoorde over ‘de functie betreffende in vast dienstverband.’ Juist. Gewoon een ‘vaste functie’ dus, of een ‘functie in vast dienstverband.’

De zin welke gereed staat om aangepast te worden

Leonie stond laatst op een station en kreeg te horen dat de trein naar Archaïstan zo zou wegrijden. Of het was eigenlijk, om de woorden van de stationsomroeper te gebruiken, “de trein welke gereed staat te vertrekken.” Welke trein? Welke gereed staat te vertrekken natuurlijk. Oh, die! Juist ja.

Bij dezen een mededeling, niet te verwarren met een deling in mede als in honingbier

Yuri had net als ik zijn energieleverancier aan de lijn, want hij wilde zijn contract opzeggen. Een bevestigend antwoord uit 1950 viel hem ten deel: “Hierbij deel ik u mede dat uw contract wat betreft uw energielevering bij dezen is beëindigd.” Nou vooruit, bij dezen dan.

Verzoeke account dezes…

En tot slot Marlies die meemaakte dat ook mensen aan klantzijde lijden aan het schrijftaalsyndoom. Ze werd gebeld en kreeg de volgende zin te horen: “Verzoeke mijn account te vernieuwen”. Gevolgd door een aantal zinnen vol met ‘gaarne’, ‘reeds’ en ‘allicht’. Ergens stelt het uiteindelijk ook gerust, dat mensen niet altijd maar hun taal aanpassen aan nieuwerwetse zaken als een (digitaal) account.

Wat is jouw favoriete schrijftaal-faux pas? Laat het weten, dan zet ik hem erbij. Op LinkedIn regende het leuke suggesties.

Pssst..maak jij je ook weleens schuldig aan ambtelijk taalgebruik, ‘zouden moeten kunnen implementeren’-achtige zinnen of gebruik je gewoon heel erg vaak de woorden ‘wordt’ en ‘door’? Volg dan mijn schrijftraining Iedereen kan Schrijven! Je kunt je vrijblijvend opgeven 🙂